Anđelija L. Lazarević – život posvećen platnu i umetnosti
Anđelija Lazarević je rođena 1885. godine u Beogradu, u veoma uglednoj porodici gde joj je otac bio poznati srpski lekar i književnik Laza Lazarević, a majka Poleksija, ćerka ministra i predsednika Vlade Kneževine Srbije, Nikole Hrastića. Anđelija je kao i njen otac, imala dara za pisanje, ali i veoma krhko zdravlje. Još kao dete pokazivala je sklonost prema umetnosti – muzici, crtanju, pisanju i pevanju. Sa samo šest godina uspevala je da nacrta oca i majku, ali i mrtvu prirodu, dok joj je voće na stolu služilo kao slikarski model. Očarana svetom slikarstva, Anđelija je 1908. godine upisala slikarsku školu, kako bi svoj talenat mogla dalje da razvija i usavršava. Međutim, bolest i slabo zdravlje su bili uzroci čestog prekidanja školovanja. Osnovno obrazovanje je uspela da završi tako što je učila kod kuće, a ispite polagala u školi. U periodu od 1908. do 1911. godine pohađala je i slikarsku školu Bete i Riste Vukanovića, ali želeći da napreduje u pisanju išla je i časove iz književnosti i jezika. Anđelija je odlično poznavala francuski i nemački, dok je vremenom uspešno savladala i engleski, italijanski i ruski jezik. Nakon položene male mature niže gimnazije 1910. godine, otpočela je sa radom u Prvoj ženskoj gimnaziji kao učiteljica slikanja.
Slika preuzeta sa linka: https://arsfid.edu.rs/baza-arsfid/lazarevic-andjelija/
Anđelija je najviše crtala pejzaže, pa je tako od 1913. godine izlagala svoje radove kao članica Lade na jugoslovenskim i društvenim izložbama. Ne želeći da odustane ni od pisanja, Anđelija je iste godine napisala i roman “Lutanja” koji je govorio o veselom životu mladih beogradskih slikara spajajući na taj način svoje dve najveće ljubavi – slikarstvo i književnost. Prvi svetski rat je zatekao u Minhenu, gde je otišla da se usavršava u slikanju. Želeći da bude uz svoju porodicu i narod, Anđelija se vratila u Prokuplje gde je na kratko napustila svoju slikarsku i književnu karijeru, radeći kao bolničarka. Nakon rata, nastavila je sa daljim stvaranjem. Smilja Đaković, Anđelijina prijateljica i vlasnica časopisa “Misao”, ohrabrila ju je da se više okrene ka poeziji. Upravo tada nastaju neke od njenih najpoznatijih pesama, kao što su: “Bele zastave”, “Melanholija”, “Senka”, “U noći”, “Vrapci”, “Čovek s bremenom”… Ove njene pesme su bliske sa meditativnim zapisima velikih književnika – Ive Andrića, Desanke Maksimović i Danice Marković. Anđelija je mrljivo i vredno stvarala, te je i pored krhkog zdravlja uspevala i u pripovetkama da nastavi svoj književni rad, gde su se pojedini fragmenti mogli čitati i kao pesme u prozi.
U želji za napretkom i usavršavanjem, Anđelija je 1920. godine otišla u Pariz gde je slikala mostove i ulice. Zdravstvena situcija joj se značajno pogoršava, te ne želeći da opterećuje porodicu odlazi u Beč, a potom i u Sloveniju kako bi se u sanatirijumu izlečila. U Splitu je 1924. godine dobila mesto nastavnice slikanja u srednjoj školi, ali pogoršano zdravlje i bolest je vraćaju u rodni Beograd. U svojoj 41. godini života, Anđelija je preminula u sanatorijumu na Vračaru. Svedoci njenih poslednjih trenutaka tvrde da je umrla sa osmehom na licu. Nažalost, nije dočekala da vidi svoju prvu knjigu odštampanu i izloženu u beogradskim knjižarama. Njena dva prozna dela, „Lutanja“ i „Palanka u planini“, konačno su ugledala svetlost dana sa prestižnim plavim koricama Srpske književne zadruge i predgovorom Pavla Popovića.
Izvori:
http://knjizenstvo.etf.bg.ac.rs/sr/autorke/andjelija-lazarevic
http://politikin-zabavnik.rs/clanci/lepa-lazina-kci
https://portalibris.rs/da-li-znate-ko-je-andjelija-lazarevic/
https://www.rts.rs/lat/radio/radio-beograd-1/5324029/andjelija-lazarevic-slikarka-i-knjizevnica.html
